161-181

From Collecting Folklore Material to Specialized Ethnographic Long-term Fieldwork Research. : Experiences and Problems.

• Αλεξάκης, Ελευθέριος Παν.

Στην εισήγηση παρουσιάζονται τα προβλήματα που αντιμετώπισε και οι εμπειρίες που είχε ο εισηγητής κατά τη διάρκεια της επιτόπιας λαογραφικής/ εθνογραφικής του έρευνας στον ελληνικό αγροτικό χώρο. Η εισήγηση αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα, πρακτικό, σχέσεις με τους πληροφορητές και ψυχολογικό και περιλαμβάνει κυρίως τα προβλήματα οργάνωσης της λαογραφικής/εθνογραφικής επιτόπιας έρευνας, της παραμονής και της διατροφής του στο πεδίο (χωριά) καθώς και τις επαφές του με τους πληροφορητές. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους λόγους και τους τρόπους της στροφής του εισηγητή από την απλή συλλογή λαογραφικού υλικού στη μεγαλύτερης διάρκειας παραμονή του στο πεδίο και τη συμμετοχική παρατήρηση.

• Arts

• Λαογραφία

Λαογραφία/Εθνογραφία, λαογραφική αποστολή, εντατική/ εκτατική επιτόπια έρευνα, δομολειτουργισμός

1. Agar Michael Κ., The Professional Stranger. An Informal Introduction to Ethnography, Academic Press, Νέα Υόρκη 1980 (β' έκδοση).Αλεξάκης Ε. Π., «Κοινωνική Ανθρωπολογία και Ελληνική Λαογραφία. Ένα θεωρητικό και μεθοδολογικό πρόβλημα», Πρακτικά Συνεδρίου «Η κοινωνική έρευνα στην Ελλάδα σήμερα », Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (12-13 Ιαν. 1989), Αθήνα 1993, σ. 23-47.—, «Ανθρωπολογία οίκοι ή Λαογραφία: μια επιστημολογική προσέγγιση», στο Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου «Το παρόν του παρελθόντος. Ιστορία, Λαογραφία, ΚοινωνικήΑνθρωπολογία» (Αθήνα 19-21 Απρ. 2002), Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (Ιδρυτής Σχολή Μωραΐτη), Αθήνα 2003, σ. 39-63.—, «Ανθρωπολογική έρευνα και θεωρία στην Ελλάδα. Η περίπτωση τριών επιστημονικών περιοδικών», στο Ε. Αλεξάκης, Μ. Κατσιλιέρη, Α. Οικονόμου (επιμ.), Όψεις της ανθρωπολογικής σκέψης και έρευνας στην Ελλάδα, Έκδοση Ελληνικής Εταιρείας Εθνολογίας, Αθήνα 2004, σ. 203-219.—, Εθνογραφικό Ημερολόγιο. Ήπειρος (1981-1983), Δωδώνη, Αθήνα 2007.Alexakis Ε. P., «From Folklore and Ethnography to Ethnology. A Difficult Path in Balkan Countries», Etudes et Documents Balkaniques et Méditerranéens, 23 (2002), σ. 5-9.Banks M. & Morphy H. (επιμ.), Rethinking Visual Anthropology. Yale University Press, New Haven και Λονδίνο 1999.Barley Nigel, The Innocent Anthropologist. Notes from a Mud Hut. Penguin Travel Library 1983 (και σε μτφρ. Γ. Σεφερλή από τις εκδόσεις Αιώρα, Αθήνα 2005, με τίτλο «Ο ανυποψίαστος ανθρωπολόγος»).Berreman Gerald, Behind Many Masks. Ethnography and Impression Management in a Himalayan Village, Published by the Society for Applied Anthropology. Monograph No 4, Lafferty Hall, University of Kentucky, Lexington, Kentucky 1962.Bowen Elenore Smith (ψευδ. της Laura Bohannan), Return to Laughter. Harper & Row, Νέα Υόρκη 1954.Bromberger Christian, «Du grand au petit. Variations des échelles et des objects d'analyse dans l'histoire recent de l'ethnologie de la France», στο Isac Chiva et Utz Jeggle (επιμ.), Ethnologies en miroir, Éditions de la Maison des Sciences de l'Homme, Παρίσι 1997, σ. 67-74.Bruyn Severyn T., The Human Perspective in Sociology: the Methodology of Participant Observation, Prentice Hall, Νέα Υερσέη 1966.Buechler Hans C, «The Social Position of an Ethnographer in the Field», στο Henry & Saberwal (επιμ.), Stress and Response in Fieldwork, σ. 7-19.Chagnon Napoleon Α., Studying the Yanomamö, Holt Rinehart and Winston Ine, Νέα Υόρκη 1974. Clifford J., «Fieldwork, Reciprocity and the Making of Ethnographic Texts», Man N.S. 15 (1980), σ. 518-532.Clifford J.- Marcus G. (επιμ.), Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography, University of California Press, Μπέρκλεϋ 1986.Collier J. Jr. & Collier M., Visual Anthropology. Photography as a Research Method, University of New Mexico Press, Albuquerque 1987.Copans Jean, Επιτόπια Εθνολογική Έρευνα (μτφ. από τα γαλλ. επιμέλεια, εισαγωγή Κατερίνα Μάρκου), Gutenberg, Αθήνα 2004.Cowan Jane, «Folk Truth: When the Scholar Comes to Carnival in a 'Traditional' Community », Journal of Modern Greek Studies 6 (1988), σ. 245-260. Goffman Erving, The Presentation of Self in Everyday Life, Doubleday, Νέα Υόρκη 1959, (και σε μτφ. της Μαρίας Γκόφρα από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006).Grimshaw Anna, The Ethnographer 's Eye. Ways of Seeing in Modern Anthropology. Cambridge University Press, Κέιμπριτζ 2001.Gutkind P. C, «The Social Researcher in the Context of African National Development. Reflections on an Encounter», στο Henry Fr. & Saberwal S. (επιμ.), Stress and Response in Fieldwork, σ. 20-34.Henry Frances, «The Role of the Fieldworker in an Explosive Political Situation», Current Anthropology 7 (1966), σ. 552-559.Henry Frances, «Stress and Strategy in Three Field Situations», στο Henry Fr. & Saberwal S. (επιμ.), Stress and Response in Fieldwork, σ. 35-46.Henry Fr. & Saberwal S. (επιμ.), Stress and Response in Fieldwork, Holt Rinehart and Winston, Νέα Υόρκη 1969.Ήμελλος Στέφανος - Πολυμέρου-Καμηλάκη Αικατερίνη, Παραδοσιακός υλικός βίος του ελληνικού λαού (ερωτηματολόγιο). Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 1983.Hsu Francis L., The Study of Literate Civilization, Holt, Rinehart & Winston Ine, Νέα Υόρκη 1969.Κακάμπουρα Ρέα, Αφηγήσεις ζωής. Η βιογραφική προσέγγιση στη σύγχρονη λαογραφική έρευνα, Ατραπός, Αθήνα 2008.Kenna Margaret, «An Ironic Mirror: Michael Herzfeld on Greece. Anthropology and anthropology of Greece», Journal of Mediterranean Studies 1/1 (1991), σ. 135-140.Langess L. L., The Life History in Anthropological Sciences. Holt Rinehart and Winston, Νέα Υόρκη 1965.Λυδάκη Άννα, Ποιοτικές μέθοδοι της κοινωνικής έρευνας, β' έκδοση. Καστανιώτης, Αθήνα 2001.Μαζαράκης Ε. Δ., Η λαογραφική έρευνα και η συστηματική οργάνωση της, Αθήνα 1964.Marcus G. - Cushman D., «Ethnographies as Texts», Annual Review of Anthropology 11(1982), σ. 25-69.Marcus G.E.- Fischer M., Anthropology as Cultural Critique. An Experimental Moment in the Human Sciences, The University of Chicago Press, Σικάγο-Λονδίνο, 1986.Μέγας Γ. Α., Ζητήματα Ελληνικής Λαογραφίας, [Φωτομηχανική ανατύπωση], Ακαδημία Αθηνών, Αθήναι 1975.Nash D., «The Ethnologist as Stranger: an Essay in the Sociology of Knowledge» Southwestern Journal of Anthropology 19/1 (1963), σ. 149-166.Nettle Bruno, «Recording Primitive and Folk Music in the Field», American Anthropologist 56(1954), σ. 1101-1102.Pano ff Michel et Panoff Françoise, L'ethnologue et son ombre, Payot, Παρίσι 1968.Πηγάκη Πόπη, Εθνογραφία. Η μελέτη της ανθρώπινης διάστασης στην κοινωνική και παιδαγωγική έρευνα, Γρηγόρη, Αθήνα 1994.Powdermaker Hortense, Stranger and Friend. The Way of the Anthropologist, W.W. Norton & Company, Νέα Υόρκη-Λονδίνο 1966.Redfield Robert, The Little Community, University of Chicago Press, Σικάγο 1956.Richards Audrey I, «Anthropology on the Scrapheap?», Journal of African Administration 13(1961), σ. 3-10.Salisbury R. F., From Stone to Steel. Economic consequences of a technological change in New Guinea. Cambridge University Press, Λονδίνο-Νέα Υόρκη 1962.Σπυριδάκης Γεώργιος Κ., Οδηγίαι προς συλλογήν λαογραφικής ύλης, Ακαδημία Αθηνών, Εν Αθήναις 1962.Williams Rhys Thomas, Field Methods of Culture, Holt Rinehart and Winston, Νέα Υόρκη 1967.Wintrob R. M., «An Inward Focus: A Consideration of Psychological Stess in Fieldwork», στο Henry & Saberwal (επιμ), Stress and Respone in Fieldwork, σ. 63-79.