Conceptual foundations for a reconstruction of the economic theory of land : are nonproducible inputs meaningful in either positive or marxian economics?

Part of : Πόλη και περιφέρεια : έκδοση μελετών του χώρου ; No.6, 1983, pages 77-106

Issue:
Pages:
77-106
Parallel Title:
Εννοιολογική θεμελίωση για μια αναδιατύπωση της οικονομικής θεωρίας του εδάφους
Author:
Abstract:
Τόσο η θετικιστική όσο και η μαρξιστική οικονομική υποθέτουν ότι υπάρχουν μη-παραγόμενες εισροές. Το έδαφος κατ' εξοχή αντιμετωπίζεται σαν τέτοιο από τους περισσότερους συγγραφείς είτε θεωρούμενο μια απλή χωροθετική κατηγορία είτε σαν το σύνολο φυσικών πόρων. Η υπόθεση της ύπαρξης μη-παραγόμενων εισροών, ιδιαίτερα στην περίπτωση του εδάφους, είχε σημαντικές θεωρητικές συνέπειες. Οι συνέπειες αυτές μπορεί να αναιρεθούν λογικά από τη στιγμή που αυτή η υπόθεση, που αποτελεί το εννοιολογικό τους υπόβαθρο, καταριφθεί. Το άρθρο υποστηρίζει ότι αν κάποιος αρχίσει την εννοιολογική τοποθέτηση των βασικών οικονομικών κατηγοριών ξεκινώντας από έναν γενικό ορισμό της παραγωγής, ο όρος «μη-παραγόμενος συντελεστής» χάνει το νόημα του στα πλαίσια της οικονομικής, θετικιστικής ή μαρξιστικής, θεωρίας. Για να στηριχτεί αυτή η επιχειρηματολογία, κατασκευάζονται τυπικοί ορισμοί της παραγωγής (ένας θετικιστικός και ένας μαρξιστικός) και αποδεικνύεται στη συνέχεια η ασυμβιβαστότητα της έννοιας της «μη-παραγόμενης εισροής» με αυτούς τους ορισμούς. Στην αστική οικονομική (urban economics), η γαιοπρόσοδος είναι ένας από τους σημαντικότερους όρους περιγραφής και ερμηνείας του αστικού φαινομένου. Η σημασία του οφείλεται σε πραγματικούς λόγους: φαίνεται ότι αποτελεί τό εισόδημα μιας πολυάριθμης κοινωνικής τάξης, των γαιοκτημόνων (ιδιοκτητών γης), και επίσης μια σημαντική συνιστώσα του εθνικού εισοδήματος. Ωστόσο το μέγεθος της καθαρής γαιοπροσόδου είναι πολύ σχετικό, κάνοντας έτσι την σημασία της να εξαρτάται εξίσου από τον τρόπο ορισμού και από πραγματικούς παράγοντες, καθώς πράγματι προκύπτει από τον τρόπο που ορίζει κανείς το έδαφος. Οσο πιο συνολική κάνουμε την έννοια του εδάφους, δηλαδή όσο πιο αφηρημένο τον ορισμό της, τόσο μεγαλύτερο φαίνεται το μέρος του συνολικού κοινωνικού προϊόντος που θεωρείται καθαρή γαιοπρόσοδος. Οσο παράδοξο και αν φαίνεται κάτι τέτοιο είναι αληθινό εξ αιτίας του τρόπου που ορίζεται το «έδαφος». Η θεωρία επιμένει στον ορισμό του εδάφους με a priori συλλογισμούς, στην βάση των υποτιθέμενων «πρωταρχικών και άφθαρτων» ιδιοτήτων του που με σύγχρονη ορολογία αντιστοιχεί σε κάποια μη-παραγόμενα και συνεπώς χωρίς κόστος χαρακτηριστικά του. Αυτά τα χαρακτηριστικά ποτέ δεν προσδιορίστηκαν κατηγορηματικά με εμπειρικούς όρους. Το αποτέλεσμα είναι ότι όσο πιο αφηρημένο ορισμό του εδάφους έχουμε, τόσο περισσότερα χαρακτηριστικά εισάγονται σιωπηρά σ' αυτόν τον ορισμό χωρίς έλεγχο της συμφωνίας τους με το ιδιαίτερο ταξινομικό κριτήριο της Ρικαρντιανής έννοιας του εδάφους. Με τον τρόπο αυτό μεταφέρουμε συγκαλυμένα τιμές συντελεστών διαφορετικής προέλευσης στον υπολογισμό της καθαρής γαιοπροσόδου. Αυτό είναι ένα τεράστιο θεωρητικό λάθος. Το λάθος μπορεί να αποφευχτεί αν ορίσουμε ρητά πραγματιστικούς περιορισμούς στην αφαιρετική διαδικασία κατασκευής της έννοιας της καθαρής γαιοπροσόδου. Γενικά δύο συγκλίνουσες μέθοδες μπορούμε να φανταστούμε στον προσδιορισμό αυτών των περιορισμών: μια εμπειρική που εξετάζει την υπόθεση ότι το απόθεμα των φυσικών παραγόντων είναι πεπερασμένο και σταθερό και μια λογική απόδειξη ότι δεν μπορούν να υπάρχουν «μη-παραγόμενοι» συντελεστές στην οικονομική προβληματική και έτσι να αποκλείεται λογικά μια τέτοια αντιμετώπιση του εδάφους. Αυτή ακριβώς η δεύτερη μέθοδος είναι και η θέση που αναπτύσσει το άρθρο.
Subject:
Subject (LC):
References (1):
  1. Alchian, A.A., Allen, W.R. (1969) Exchange and Production Theory in Use, Wadsworth Publishing Co., Belmont, California.Breit, W., Hochman, H.M. (eds.) (1971) Readings in Microeconomics (2nd Edition), Holt, Rinehart and Winston Inc., New York.Engels, Fr. (1940) Dialectics of Nature, Translated and edited by Clemens Dutt, with Preface and notes by J.B.S. Haidane, F.R.S., International Publishers, New York.Firsch, R. (1965) Theory of Production, D. Reidel Publishing Company-Rand McNally and Co., Chicago.George, H. (1955) Progress and Poverty: An Inquiry into the Cause of Industrial Depressions and of Increase of Want with Increase of Wealth, Robert Schalkenback Foundation, New York.Knight, F.H. (1967) The Economic Organization, with an article: Notes on Cost and Utility, August M. Kelley Publishers, New York.Lange, Ο. (1971) Political Economy, Vol. 1 and 2, Translated from Polish by S.A. Klain and J. Stadler, Pergamon Press, New York.Marx, K. (1973) Grundrisse: Foundations of the Critique of Political Economy, Translated by Martin Nicolaus, Penguin Books, Harmondsworth, Middlesex. Marx, K. (1978) Capital, Vol. 1, Progress Publishers, Moscow.Meek, R.L. (1973) Studies in the Labour Theory of Value, 2nd ed., Lawrence and Wishart, London.Nicholson, W. (1972) Microeconomic Theory: Basic Principles and Extensions, The Dryden Press. Inc., Hinsdale, Illinois.Peterson, W.L. (1974) Principles of Economics-Micro., Richard D. Irwin Inc., Homewood, Illinois.Sidgwick, H. (1906) The Principles of Political Economy, 3rd Edition, London.Sophoulis, CM. (1979) Land as a Producible Factor of Production (in Greek), Papasissis Publishers, Athens.Wickseil K. (1938) Lectures on Political Economy, vol 1, Translated from Swedish by E. Classen, George Routledge and Sons Ltd.Zimmerman, E.W. (1951) World Resources and Industries: A Funcrional Appraisal of the Availability of Agriculturaland Industrial Materials, Revised Edition, Harper and Brothers Publishers, New York.