Σχολική Γεωγραφία και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση : Η συμβολή της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στη Γεωγραφία
Part of : για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ; No.24, 2002, pages 23
Issue:
Pages:
23
Section Title:
Ερευνα για την Π.Ε.
Author:
Abstract:
ΜΕ τη διατριβή διερευνήθηκε η πιθανή αποτελεσματικότητα ενός συνδυασμού της σχολικής γεωγραφίας με ένα πρόγραμμα Π.Ε. Με τον συνδυασμό αυτό διερευνήσαμε την πιθανότητα να διευκολυνθεί η υλοποίηση ορισμένων στόχων της σχολικής γεωγραφίας, αν αυτή συνδυαζόταν με ένα πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης γεωγραφικού χαρακτήρα. Για το σκοπό αυτό δημιουργήσαμε ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με γεωγραφικό χαρακτήρα, το οποίο ήταν κατά βάση ένα πρόγραμμα μελέτης ποταμού, το οποίο εφάρμοσαν για δύο συνεχόμενα σχολικά έτη ορισμένα σχολεία από διάφορες περιοχές της χώρας μας. Τα σχολεία ήταν γυμνάσια και οι μαθητές που έλαβαν μέρος στην έρευνα φοιτούσαν στη Αευτέρα και Τρίτη τάξη. Συγκεντρώθηκαν περίπου 800 ερωτηματολόγια, κατά τις δύο χρονιές της έρευνας, τα οποία υπέστησαν στατιστική επεξεργασία. 1. Το πρώτο από τα ερωτήματα της έρευνας αφορούσε το βαθμό της επίδρασης του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης "Το Ποτάμι" στο γνωστικό επίπεδο των μαθητών που συμμετέχουν ο' αυτό, σχετικά με γεωγραφικές και περιβαλλοντικές γνώσεις. Από τα αποτελέσματα προκύπτει θετική επίδραση του προγράμματος στις γνώσεις των μαθητών και σε γεωγραφικά και σε περιβαλλοντικά θέματα. Γενικά μιλώντας, η έρευνα αποδεικνύει ότι ακόμη και υπό τις παρούσες συνθήκες παροχής της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, αυτή (η Π.Ε.) έχει σε σημαντικό βαθμό θετική επίδραση στο γνωστικό επίπεδο των μαθη τών που παίρνουν μέρος στα σχετικά προγράμματα. Οι γνώσεις αυτές, γεωγραφικές και περιβαλλοντικές, βελτιώθηκαν σημαντικά με την επίδραση του προγράμματος, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει σοβαρός λόγος για να επιχειρηθεί ένας συγκερασμός σχολικής γεωγραφίας και προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Ένα άλλο ζήτημα που έχει στενή οχέση με την επίτευξη των θετικών αποτελεσμάτων του προγράμματος της έρευνας, αποτελεί η εργασία πεδίου που προτείναμε και σε σημαντικό βαθμό υιοθέτησαν και πραγματοποίησαν οι Πειραματικές Ομάδες. Η θετική επίδραση του προγράμματος οτο γνωστικό τομέα των μαθητών συμφωνεί με τις θέσεις των Lisowski and Disinger, οι οποίοι διατείνονται ότι προγράμματα που στηρίζονται οε εργασία πεδίου για τα μαθήματα των φυσικών επιστημών, είναι αποτελεσματικά στο να βοηθούν τους μαθητές να κατανοούν και να συγκρατούν επιλεγμένες οικολογικές έννοιες (Lisowski, Μ. and Disinger, J.F.,1991 ). 2. Σχετικά με το δεύτερο από τα ερωτήματα της έρευνας το οποίο αφορούσε το βαθμό στον οποίο το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με γεωγραφικό χαρακτήρα και προσανατολισμό επιδρά στις γνώσεις των μαθητών σχετικά με τα γεωγραφικά και οικολογικά χαρακτηριστικά της λεκάνης απορροής, σχετικά με τη χρήοη και διαχείριση του νερού του ποταμού, τη γεωλογική δράοη του νερού και τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στον ποταμό και τη λεκάνη του, έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής: Έδωσε στατιστικά σημαντικές διαφορές οε 15 από τις 16 γεωγραφικές ερωτήσεις (ποσοστό 93,75%) κατά την πρώτη χρονιά της έρευνας και σε 9 από τις 16 (ποοοστό 56,25%) κατά τη δεύτερη χρονιά. Έδωσε επίσης στατιστικά σημαντικές διαφορές σε 10 από τις 15 περιβαλλοντικές ερωτήσεις την πρώτη χρονιά της έρευνας (ποοοοτό 66,7%) και σε 7 από τις 10 (ποσοστό 70%) κατά τη δεύτερη χρονιά. 3. Σχετικά με το τρίτο από τα ερωτήματα της έρευνας το οποίο αφορούσε το κατά πόσον μπορεί ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με γεωγραφικό χαρακτήρα να ενισχύσει τις γεωγραφικές γνώσεις των μαθητών που προσφέρονται από το κανονικό μάθημα γεωγραφίας, μπορούμε να παρατηρήσουμε τα έξης: Οι διαφορές που προκύπτουν στην επίδοση των μαθητών των Πειραματικών Ομάδων από αυτή των Ομάδων Ελέγχου, επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι ένα πρόγραμμα Π.Ε. με γεωγραφικό προσανατολισμό, μπορεί να ενισχύσει τις γεωγραφικές γνώσεις των μαθητών που συμμετέχουν ο' αυτό, έτσι ώστε να παρουσιάζουν καλύτερη επίδοση από μαθητές που παρακολουθούν το κανονικό σχολικό πρόγραμμα. Η επίδραση του προγράμματος είναι σαφής, αφού οι 15 από τις 16 γεωγραφικές ερωτήσεις δίνουν στατιστικά σημαντικές διάφορες την πρώτη χρονιά και 9 από τις 16 τη δεύτερη. Το γεγονός είναι πολύ ενθαρρυντικό καθώς οι αρχικές γνώσεις των μαθητών ήταν ανεπαρκείς κάτι που θεωρήσαμε ως αναμενόμενο, αφού οι γεωγραφικές έννοιες τις οποίες καλούνται να επεξεργαστούν είναι σύνθετες και πιθανότατα δεν ενδείκνυνται για την ηλικία των 12 -14 ειών στην οποία διδάσκονται αυτές τις έννοιες. Το εύρημα αυτό φαίνεται να συμφωνεί με ερευνητικά δεδομένα που έδειξαν ότι μαθητές ηλικίας 15-16 ετών, δεν ήταν ικανοί να επεξεργαστούν διανοητικά τη ου- σχέτιοη παραγόντων όπως, τοποθεσία, χρήση γης, διαμάχη, πρόσβαση και ποιότητα περιβάλλοντοςίLeaf, 1996).
Subject:
Subject (LC):
Notes:
http://www.peekpemagazine.gr/sites/default/files/issues/pdf/peekpe_teyhos_24.pdf
