Άνιση γεωγραφική ανάπτυξη και χωροκοινωνική δικαιοσύνη- αλληλεγγύη : Οι ευρωπαϊκές περιφέρειες μετά την οικονομική κρίση του 2009

Part of : Γεωγραφίες ; No.19, 2012, pages 11-40

Issue:
Pages:
11-40
Parallel Title:
Uneven Geographical Development and Socio-Spatial Justice-Solidarity : European regions after the 2009 Financial Crisis
Author:
Abstract:
Το κείμενο αυτό πραγματεύεται ορισμένα θεωρητικά ζητήματα περιφερειακής ανάπτυξης σε συνδυασμό με τις παραμελημένες συνθήκες άνισης γεωγραφικά ανάπτυξης, με αφορμή την τρέχουσα οικονομική κρίση και ειδικότερα την κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Οι κυρίαρχες ερμηνείες για την κρίση είναι κυρίως μακροοικονομικού και χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα, ωστόσο το παρόν κείμενο επιχειρεί να τονίσει ταθεμελιώδη γεωγραφικά χαρακτηριστικά αυτής της κρίσης. Αρχικά σχολιάζει την κρίση χρέους στην ευρωζώνη και ιδιαίτερα στη Νότια Ευρώπηως αναπόσπαστο μέρος της ευρύτερης παγκόσμιας κρίσης υπερ-συσσώρευσης και στη συνέχεια αναπτύσσει μια συμπληρωματική ερμηνείαπου βασίζεται στην άνιση γεωγραφικά περιφερειακή ανάπτυξη, ιδιαίτερα μετά το χρονικό διάστημα που ακολούθησε την εισαγωγή του ευρώ.Tο κείμενο αναφέρεται στις αρχές της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης ως ζητούμενα ενός δημοκρατικού προγραμματισμού σε ευρωπαϊκόεπίπεδο και υποστηρίζει ότι οι αρχές αυτές δεν έχουν σχέση με το λεγόμενο σχέδιο διάσωσης που έχουν καταστρώσει η Ευρωπαϊκή Ένωσηκαι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
Subject:
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει γραφήματα και εικόνες
References (1):
  1. Βαΐου, Ντ. και Χατζημιχάλης, Κ. (2003), Με τη ραπτομηχανή στην κουζίνα και τους Πολωνούς στους αγρούς: πόλεις, περιφέρειες και άτυπη εργασία, β’ έκδοση, Αθήνα: Εξάντας.Βαρουφάκης, Γ. (2011), Κρίσης Λεξιλόγιο. Οι οικονομικοί όροι που μας καταδυναστεύουν, Αθήνα: Ποταμός.Βεργόπουλος, Κ. (2010), «Ευρωπαϊκός εφιάλτης», Ελευθεροτυπία, 7 Μαΐου.Γκόγκας, Π. (2010), «Πώς δημιουργήθηκε το ελληνικό δημόσιο χρέος», Καθημερινή, 19 Ιουνίου.Ευρωπαίοι Οικονομολόγοι (2011), Αντιμετωπίζοντας την κρίση: Λιτότητα ή Αλληλεγγύη;, Σειρά «Ορί-ζοντες 8», Αθήνα: Ινστιτούτο Νίκος ΠουλαντζάςΙΝΕ/ΓΣΕΕ (2010), Η Ελληνική Οικονομία και η Απασχόληση, Ετήσια Έκθεση, Αθήνα: ΙΝΕ.Ιωακείμογλου, Η. (2010), Ευρώ, το ευάλωτο νόμισμα, Αυγή, 9 Μαΐου.Λαμπριανίδης, Λ. (2001), Οικονομική Γεωγραφία, Αθήνα: Πατάκης.Λάσκος, Χρ. και Τσακαλώτος, Ε. (2011), Χωρίς Επιστροφή: από τον Κέυνς στη Θάτσερ. Καπιταλιστικές κρίσεις, κοινωνικές ανάγκες, σοσιαλισμός, Αθήνα: ΚΨΜ.Σταθάκης, Γ. (2010), «Μνημόνιο και μεσοπρόθεσμο δεν απαντούν στο ζήτημα της βιωσιμότητας τουχρέους», ΑΥΓΗ, 12 Ιουνίου.Σταθάκης, Γ. (2011), «Η κρίση του 2008 και η παγκόσμια ύφεση», ανακοίνωση σε συνέδριο του Πα-νεπιστημίου Κρήτης, Μάρτης.Φουτάκης, Δ. (2004), «Χώρος, ανταγωνιστικότητα και κοινωνικό κεφάλαιο: μια κριτική ανασκόπιση», στο Καυκαλάς, Γρ. (επιμ.), Ζητήματα Χωρικής Ανάπτυξης, Αθήνα: Κριτική, σελ. 39-72.Χατζημιχάλης, Κ. (1992) (επιμ.), Περιφερειακή Ανάπτυξη και Πολιτική-κείμενα από τη διεθνή θεωρία, Αθήνα: ΕξάνταςAalbers, M. (2009), «Geographies of the financial crisis», Area 41(1): 34-42.Amin, A. και Robins, K. (1990), «The re-emergence of regional economies? The mythical geographyof flex ible accumulation», Society and Space 8: 7-34.Amin, A. και Thrift, N. (2005), «What’s left? Just the future», Antipode 37(2): 220-238.Asheim, B. (1996), «Industrial districts as ‘learning regions’: a condition for prosperity?», EuropeanPlanning Studies 4(4): 379-400.Barro, R. και Sala-i-Martin, X. (1995), Economic Growth, Νέα Υόρκη: McGraw Hill.Burke, M. (2010), «Parasite threatens host, the impact of the European bank bail-out», SocialistEconomic Bulletin, 4 Ιουνίου.Cánovas, A.P. και Riquelme Perea, J. (2007), «La condición inmigrante de los nuevos trabajadoresrurales», Revista Española de Estudios Agrosociales y Pesqueros 211: 189-238.Cooke, P. και Morgan, K. (1998), The Associational Econ omy: Firms, Regions and Innovation, Οξφόρδη: Oxford University Press.Del Monte, A. και Giannola, A. (1978), Il Mezzogiorno nell’ economia italiana, Μπολόνια: il Mulino.Douzinas, C. (2010), «Greeks must fight the neoliberal EU», The Guardian, 4 Φεβρουαρίου.Dunford, M. (2010), «Area definition and classification and regional development finance: the EuropeanUnion and China», στο Pike, A., Rodríguez-Pose, A. και Tomaney, J. (επιμ.), Handbookof Regional Development, Λονδίνο: Routledge, 527-547.Dunford, M. (2011), «Towards global convergence: Emerg ing economies, the rise of China andwestern sun set?», European Urban and Regional Studies 18(1): 22-46.Dühr, St., Colomb, C. και Nadin, V. (2010), European Spatial Planning and Territorial Cooperation,Λονδίνο: RoutledgeEuropean Commission (2007), Clandestino Project, Final Report, CIS8–044103.European Commission (2010), EU Regional Competitive Index, Βρυξέλλες: European Commission.European Union – Regional Policy (2007), Growing Regions–Growing Europe, Βρυξέλλες: EuropeanCommission.Eurostat (2006), External and Intra-European Union Trade. Statistical Yearbook: Edition 2005,Λουξεμβούργο: Office for Official Publications of the European Communities (http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-CV-06-001/EN/KS-CV-06-001-EN.PDF, τε-λευταία πρόσβαση 19 Μαρτίου 2011).Eurostat (2009), External and Intra-European Union Trade – A Statistical Yearbook: 2009 Edition,Λουξεμβούργο: Office for Official Publications of the European Com munities (http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-GI-10-001/EN/KS-GI-10-001-EN.PDF, τελευταία πρόσβαση 19 Μαρτίου 2011).Fainstein, S. (2009), Spatial justice and planning, Justice Spatiale/Spatial Justice 1(http://www.jssj.org/archives/01/, τελευταία πρόσβαση 15 Μαρτίου 2011).Flassbeck, H. (2010), Avis de tempête sur l’Union monétaire européenne, Le Monde, 5 Μαρτίου.Fraser, N. (2009), «Who counts? Dilemmas of justice in a post-Westphalian world», Antipode41(supplement 1): 281-297.Garofoli, G. (1983), Industrializazione diffuza in Lombardia, IPER/F. Milan: Angeli.Gauthier, E. (2010), «Crisis, Europe, alternatives and strategic challenges for the European left»,Transform! European Journal for alternative thinking and political dialogue 6: 115-128.Gills, B. (2010), «Going South: Capitalist crisis, systemic crisis, civilisational crisis», Third WorldQuarterly 31(2): 169-184.Golemis, H. (2010), «Can PIIGS fly?» Transform! European Journal for alternative thinking andpolitical dialogue 6: 129-136.Hadjimichalis, C. (1987), Uneven Development and Region alism: State, Territory and Class inSouthern Europe, Λονδίνο: Croom Helm.Hadjimichalis, C. (2006), «The end of Third Italy as we knew it?», Antipode 38(1): 82-106.Hadjimichalis, C. (2010), «The Greek economic crisis and its geography: From R. Kaplan’s geographicaldeter minism to uneven geographical development», Human Geography: a newradical journal 3(3): 89-100.Hadjimichalis, C. και Hudson, R. (2007), «Rethinking local and regional development: Implicationsfor radical political practice in Europe», European Urban and Regional Studies 14(2):99-113.Hadjimichalis, C. και Papamichos, N. (1990), «Local develop ment in Southern Europe: Towards anew mythology», Antipode 22(3).Harvey, D. (2010), The Enigma of Capital, Λονδίνο: Profile Books.Harvey, D. (2011), Crises, geographic disruptions and the uneven development of political responses,Economic Geography 87(1): 1-22.Healey, P. (1997), Collaborative Planning: Shaping Place in Fragmented Societies, Λονδίνο:Macmillan.Hudson, R. (2001), Regional development, flows of value and governance in an enlarged Europe.Regional Regeneration and Development Studies, University of Durham, UK (mimeo).Hudson, R. (2005), Economic Geographies – Circuits, Flows and Spaces, Λονδίνο: Sage.Hudson, R. (2007), Regions and regional uneven development forever? Some reflective commentsupon theory and practice, Regional Studies 14(9): 1149-1160.Jabko, N. (2010), «The hidden face of the euro», Journal of European Public Policy 17(3): 318-334.Kaplan, R. (2010), «For Greece’s economy, geography was destiny», New York Times, 25 Απριλίου.Krugman, P. (2010), The euro trap, New York Times, 9 Μαΐου.Labrianidis, L. και Sykas, T. (2009), «Migrants, economic mobility and socio-economic change inrural areas: the case of Greece», European Urban and Regional Studies 16(3): 237-256.Lapavitsas, C., Kaltenbrunner, A., Labrinidis, G., Lindo, D., Meadway, J., Michell, J., Painceira,J.P., Pires, E., Powell, J., Stenfors, A. και Teles, N. (2010), The Eurozone between Austerityand Default, Research on Money and Finance (RMF) Occasional Report, Σεπτέμβριος (διαθέσιμο στο: http://www.researchonmoneyandfinance.org/).Lefebvre, H. (1973), La Survive du Capitalisme: la repro duction des rapports de production, Παρίσι: Antropos (μεταφρασμένο στα ελληνικά το 1975 και στα αγγλικά το 1976).Leonardi, R. (2006), «Cohesion in the European Union», Regional Studies 40(2): 155-166.Lovering, J. (2010), «The new regional governance and the hegemony of neoliberalism», στο: Pike,A., Rodríguez-Pose, A. και Tomaney, J. (επιμ.), Handbook of Regional Development, Λονδίνο: Routledge.MacLeod, G. (2001), New regionalism reconsidered: Glo balization and the remaking of politicaleconomic space, International Journal of Urban and Regional Research 25(4): 804-829.Magnifico, G. (1973), European Monetary Unification, Λονδίνο: Macmillan.Martin, R. (2000), «EMU versus the regions? Regional con vergence and divergence in Euroland»,ESRL Center for Business Research, University of Cambridge, Working Paper No. 179.Massey, D. και Hall, S. (2010), «Interpreting the crisis», Soundings 44: 57-71.Medelfart, K.-H., Overman, H. και Venables, A. (2003), Monetary union and the economic geographyof Europe, Journal of Common Market Studies 41(5): 847-868.Mingione, E. (1998), Sociologia della vita economica, Ρώμη: Carocci.Mingione, E. (2009), «Family, welfare and districts: the local impact of new migrants in Italy», EuropeanUrban and Regional Studies 16(3): 225-230.Moulaert, F. και Sekia, F. (2003), «Territorial innovation models: a critical survey», Regional Studies 37(3): 289-302.OECD [Organization for Economic Co-operation and Development] (2009), Country statistical profiles(http://stats.oecd.org/Index.aspx).Paci, M. (1972), Mercato del lavoro e classi sociali in Italia, Μπολόνια: Il Mulino.Papic, M., Reinfrank, R. και Zeihan, P. (2010), Germany, Greece and exiting the eurozone, STRATFORGlobal Intelligence (http://www.stratfor.com/weekly/20100517_germany_greece_and_exiting_eurozone, τελευταία πρόσβαση 15 Μαρτίου 2011).Peck, J., Theodore, N. και Brenner, N. (2010), «Postneoliberal ism and its malcontents», Antipode41(supplement 1): 94-116.Perrons, D. (2004), Globalization and Social Change, Λονδίνο: Routledge.Pike, A., Rodriguez-Pose, A. και Tomaney, J. (2007), «What kind of local and regional developmentand for whom?», Regional Studies 41(9): 1253-1269.Pike, A. (2007), «Whither regional studies? Editorial», Regional Studies 41(9): 1143-1148.Smith, A., Rainnie, A., Dunford, M., Hardy, J., Hudson, R. και Sadler, D. (2002), «Networks ofvalue, commodities and regions: Reworking divisions of labour in macro-regionaleconomies», Progress in Human Geography 26(1): 41-63.Soja, E. (2010), Seeking Spatial Justice, Μινεάπολις: University of Minnesota Press.Storper, M. (1997), The Regional World: Territorial Devel opment in a Global Economy, ΝέαΥόρκη:Guilford.Swyngedouw, E. (2009), «The communist hypothesis and revolutionary capitalisms: Exploring theidea of communist geographies for the twenty-first century», Antipode 41(supplement 1):298-319.Thirwall, T. (2000), The Euro and Regional Divergence in Europe, Λονδίνο: New Europe ResearchTrust.Todl, G. (2000), «EU regional policy in southern periphery: Lessons for the future», South EuropeanSociety and Politics 3(1): 93-129.Vaiou, D. (1997), «Informal cities? Women’s work and informal activities on the margins of the EuropeanUnion», στο Lee, R. και Wills, J. (επιμ.), Geographies of Economies, Λονδίνο:Arnold.World Economic Forum (2000), The Global Competitive ness Report 2000, ΝέαΥόρκη και Οξφόρδη:Oxford University Press (http://www.cid.harvard.edu/archive/res/gcr_2000_overview.pdf,τελευταία πρόσβαση 19 Μαρτίου 2011).World Economic Forum (2004), The Global Competi tiveness Report 2003–2004, ΝέαΥόρκη και Οξ-φόρδη: Oxford University Press. Executive Summary, (https://members.weforum.org/pdf/Gcr/GCR_04_05_Executive_Summary.pdf, πρόσβαση 19 Μαρτίου 2011).World Economic Forum (2010), The Global Competi tiveness Report 2009–2010, Γενεύη: WorldEconomic Forum (https://members.weforum.org/pdf/GCR09/GCR20092010fullreport.pdf,τελευταία πρόσβαση 19 Μαρτίου 2011).