Hebryzelmis, Sohn des Seuthes, Prianeus
Part of : Τεκμήρια ; Vol.4, 1998, pages 101-111
Issue:
Pages:
101-111
Parallel Title:
Έβρύζελμις Σεύθου Πριανεύς
Section Title:
Articles
Abstract:
Μια ενεπίγραφη μαρμάρινη βάση επιτάφιας στήλης στό 'Αρχαιολογικό Μουσείο της Κομοτηνής(ΑΚ84), ή όποια είναι γνωστή άπό τά τέλη του 19. αι., βρισκόταν εως τό 1878 εντοιχισμένη στά τείχη της Αδριανούπολης. Ή προέλευση της είναι άγνωστη. Στον κατάλογο τοϋ Μουσείου της Κομοτηνής καταχωρίσθηκε το 1957. Στην όψη της βάσης είναι χαραγμένη ή ώς άνω επιγραφή: Έβρύζελμις Ι Σεύθου Ι Πριανεύς. "Εχουν ήδη διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις ώς προς τήν χρονολόγηση της επιγραφής, τήν ταύτιση τοϋ Έβρυζέλμιδος καί τήν ερμηνεία τοϋ εθνικού ονόματος. Ή επιγραφή χρονολογήθηκε είτε στον πρώιμο 4. αι. π.Χ. καί ό Έβρύζελμις ταυτίσθηκε με τόν γνωστό ομώνυμο βασιλέα των Όδρυσών, εϊτε στην Ελληνιστική εποχή καί ό Έβρύζελμις θεωρήθηκε γιος τοϋ Σεύθη Γ . Τό εθνικό Πριανεύς εϊτε συνδέθηκε μέ τήν Πριήνη της Μ. 'Ασίας, εϊτε παρήχθη άπό αυτό ένα όνομα θρακικού φύλου, Πριανη, τό όποιο ταυτίσθηκε μέ τό γνωστό θρακικό φϋλο Priantae καί τοποθετήθηκε στην περιοχή μεταξύ Μεσημβρίας καί Μαρώνειας. Είναι σαφές ότι ή χρονολόγηση της επιγραφής καί ή ταύτιση τοϋ Έβρυζέλμιδος άλληλοεξαρτώνται. Ή επιγραφή χρονολογείται μέ βάση τήν γραφή στό τέλος τοϋ 4. ή νωρίς στον 3. αι. π.Χ. Τά προσωπογραφικά στοιχεία δέν επαρκούν γιά τήν ταύτιση τοϋ Έβρυζέλμιδος μέ τόν ομώνυμο γιό τοϋ Σεύθη Γ ' καί της Βερενίκης, τόν όποιο γνωρίζουμε άπό τόν λεγόμενο " "Ορκο τής Βερενίκης καί των υιών της" άπό τήν Σευθόπολη. Τά κοινά στοιχεία στίς δύο επιγραφές είναι ή χρονική εγγύτητα καί ή έντονη ελληνική επίδραση, ή οποία στην ώς άνω επιγραφή φαίνεται στην αύτοπαρουσίαση του Έβρυζέλμιδος μέ τά τρία ονόματα. Ώς γνωστόν οι θράκες προσδιορίζονταν μέ τό όνομα τοϋ φύλου τους. Τό εθνικό Πριανεύς δέν παράγεται άπό τό όνομα ενός θρακικού φύλου, διότι σε μία τέτοια περίπτωση τό όνομα τοϋ φύλου έπρεπε νά έχει τήν μορφή Πριανεϊς καί όχι Πριανη. Όνόματα θρακικών φύλων μέ τήν κατάληξη -εύς δέν μαρτυροϋνται, μέ εξαίρεση τό δευτερογενώς παραγόμενο όνομα Βρυκεΐς ή Βρυκήιοι. Επίσης δέν είναι δυνατή ή ταύτιση τοϋ υποτιθέμενου θρακικού φύλου Πριανη μέ τό γνωστό θρακικό φϋλο Priantae καί ή τοποθέτηση του μεταξύ Μεσημβρίας καί Μαρώνειας. Ή περιοχή βόρεια της Μαρώνειας, ή οποία πάλαι ποτέ ονομαζόταν Γαλλαϊκή, ονομαζόταν στην εποχή τοϋ Ηρόδοτου Βριαντική, ενώ στον Αίβιο αναφέρεται ώς Priaticus campus. Τό θρακικό φϋλο Priantae πρέπει νά βρισκόταν μεταξύ των Σελλήτων καί των Θυνών, σέ κάθε περίπτωση ανατολικά τοϋ μέσου ροϋ τοϋ Έβρου. 'Ακόμη στό σύμπλεγμα -ντ- εϊτε αφομοιώνεται τό πρώτο σύμφωνο κατά τό δεύτερο (π.χ. Πριάνσιοι, Πριάσσιοι), εϊτε απαλείφεται τόν πρό τοϋ τ (π.χ. Βριαντική, Priaticus), δέν απαλείφεται όμως τό δεύτερο σύμφωνο, όπως συμβαίνει στην ταύτιση των λέξεων Πριανη καί Priantae. Τό εθνικό Πριανεύς είναι μορφολογικά ελληνικό όνομα. Δέν είναι δυνατόν νά συσχετισθεί μέ τήν Πριήνη τής Μ. 'Ασίας, διότι τό όνομα της πόλης αποδιδόταν μέ τήν μορφή Πριανη ή Πριάνα μόνον στην αττική καί στην δωρική διάλεκτο αντιστοίχως. Επίσης τό εθνικό Πριανεύς δέν είναι δυνατόν νά αντιστοιχεί σέ μία θρακική πόλη ελληνικού τύπου, όπως ήταν π.χ. ή Σευθόπολις, διότι οι θράκες προσδιορίζονταν μέ τό όνομα τοϋ φύλου τους, ενώ ό Έβρύζελμις ακολουθεί τήν ελληνική συνήθεια προσδιορισμού με όνομα, πατρώνυμο καί εθνικό. Κατά πάσα πιθανότητα τό εθνικό όνομα Πριανεύς προέρχεται άπό μία μή παραδιδόμενη εως τώρα ελληνική πόλη τής Θράκης. "Ενα παράλληλο παράδειγμα είναι ή άταύτιστη, αλλά μαρτυρούμενη ελληνική πόλη τής Θράκης 'Αδράνη / Άδρήνη, τό εθνικό (δυνάμει καί) Άδρηνεύς (Θεόπομπος στον Στέφανο Βυζάντιο), ή οποία βρισκόταν σέ μικρή απόσταση βόρεια τής επίσης άταύτιστης πόλης Βερενίκη. Τό ερώτημα, γιά ποιόν λόγο ό Έβρύζελμις αυτοπαρουσιάζεται ώς "πολίτης" μιας ελληνικής πόλης, παραμένει αναπάντητο, διότι δέν γνωρίζουμε τήν προέλευση τής επιγραφής καί τήν ταυτότητα τοϋ προσώπου. Γνωρίζουμε μόνον ότι μικρές έλλτινικές πόλεις τής Θράκης κατά διαστήματα κατείχοντο άπό Θράκες δυνάστες, όπως π.χ. ή Βισάνθη, ή όποια αναγράφεται στους αθηναϊκούς φορολογικούς καταλόγους τών ετών 425 / 4-410 / 9 π.Χ., αλλά τό 400 π.Χ. τήν κατείχε ό Σεύθης Β'.
Subject:
Subject (LC):
