Abdera, Maroneia, Ainos und der Odrysenstaat
Part of : Τεκμήρια ; Vol.1, 1995, pages 136-172
Issue:
Pages:
136-172
Parallel Title:
"Αβδηρα, Μαρώνεια, Αίνος και το κράτος των Όδρυσών
Section Title:
Articles
Abstract:
Στην εως τώρα έρευνα έχει επικρατήσει ή άποψη οτι oι ελληνικές πόλεις τών θρακικών παραλίων έξαρτώνταν πολιτικά άπό τους Θράκες δυνάστες τής ενδοχώρας, είτε έμμεσα μέ τήν καταβολή φόρου, είτε μέ τήν άμεση υπαγωγή τους στην θρακική κυριαρχία. Τό συμπέρασμα αυτό στηρίχθηκε σέ ορισμένες μεθοδολογικές προϋποθέσεις, οί όποιες είναι οι έξης: πρώτον, επιλεκτική χρήση καί ελεύθερη ερμηνεία τών πηγών δεύτερον, θεώρηση τών ελληνικών πόλεων τών θρακικών παραλίων ως γεωπολιτικής ενότητας• τρίτον, διαχρονική σύλληψη του φαινομένου χωρίς τήν επιβαλλόμενη διάκριση κατά επιμέρους χρονικά διαστήματα. 'Αλλά oι διαθέσιμες πηγές είναι λιγοστές καί ή ερμηνεία τους δύσκολη. Γι' αυτό ή μόνη δυνατότητα νά αξιοποιηθούν σωστά είναι νά έξετασθοϋν αναλυτικά καί συνδυαστικά. 'Εξάλλου οί ελληνικές πόλεις τών θρακικών παραλίων δέν αποτελούσαν μία γεωπολιτική ενότητα. 'Ιστορικοί λόγοι όδηγουν στον διαχωρισμό τριών επιμέρους περιοχών: εως τόν Έβρο, άπό τήν θρακική Χερσόνησο έως τόν Βόσπορο, δυτική ακτή του Ευξείνου Πόντου έως τόν Ίστρο. Μόνο μέ τόν τρόπο αυτόν είναι δυνατόν νά μελετηθουν οί Ιστορικές 'ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής καί νά αποφευχθούν οί γενικεύσεις. Τέλος απαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν μελέτη του θέματος είναι ή χρονική διαφοροποίηση, διότι οί εκάστοτε Ιστορικές συνθήκες επηρέαζαν τίς εξωτερικές σχέσεις τών πόλεων αυτών. Π.χ. oι γενικές συνθήκες τής Κλασικής εποχής δέν είναι όμοιες μέ αυτές τής Ελληνιστικής εποχής, Ιδιαίτερα μετά τόν θάνατο του Λυσιμάχου. Κατά τήν επανεξέταση του θέματος ελήφθησαν ύπόψιν όλες οί διαθέσιμες πηγές (γραμματειακές πηγές, επιγραφές καί νομίσματα). 'Επιλέχθηκε ή περιοχή τών παραλίων του βορείου ΑΙγαίου μεταξύ Νέστου καί Έβρου καί εντός αυτής τής περιοχής οί πόλεις "Αβδηρα, Μαρώνεια καί Αίνος, διότι γι' αυτές τίς μεγάλες πόλεις μόνο υπάρχουν υπόνοιες πολιτικής εξάρτησης άπό τους Θράκες. Ή χρονική διάρκεια είναι ό 5ος καί 4ος αί. π.Χ. Είναι ή εποχή τής ανάπτυξης καί τής πτώσης του βασιλείου των Όδρυσών στό εσωτερικό τής Θράκης, άλλα καί τής συνεχούς παρουσίας στό βόρειο Αιγαίο Ισχυρών ελληνικών κρατών. Τίθεται λοιπόν τό ερώτημα, έάν οί ανωτέρω πόλεις ύπό αυτές τίς συνθήκες έξαρτώνταν μέ οποιονδήποτε τρόπο άπό τό κράτος των 'Οδρυσών. Ή εξέταση τών πηγών οδήγησε στά έξης συμπεράσματα: 1) Δέν τεκμηριώνεται ή άποψη τής πολιτικής εξάρτησης τών ανωτέρω πόλεων άπό τους 'Οδρύσες. α) Δέν προκύπτει οτι άνηκαν στον χώρο κυριαρχίας τών Όδρυσών. Τό χωρίο του Θουκυδίδη 2, 97, 1 μαζί μέ τό χωρίο του Διόδωρου 12, 50, 2 δείχνουν οτι τά "Αβδηρα δέν άνηκαν στό κράτος τοϋ Σιτάλκη Α '. 'Επίσης τό χωρίο του Δημοσθένη 23, 183 καί τό χωρίο του Πολυαίνου 4, 2,22 δείχνουν οτι ή Μαρώνεια δέν άνηκε στό κράτος του Άμάδοκου Β '. Γιά τήν Aιvo δέν υπάρχει καμία μαρτυρία. β) Δέν πλήρωναν φόρο στους 'Οδρύσες. Οί αυξομειώσεις του ποσου του φόρου τους, οί όποιες παρατηρούνται στους αθηναϊκούς φορολογικούς καταλόγους, δέν φαίνεται νά συνδέονται μέ τους 'Οδρύσες, μέ τήν έννοια οτι πλήρωναν φόρο καί σέ αυτούς. Ή αίτία πρέπει μάλλον νά αναζητηθεί σέ καταστάσεις εντός του χώρου τής Α ' 'Αθηναϊκής συμμαχίας. Άλλωστε δέν υπάρχει παράλληλο οικονομικών παραχωρήσεων τής Αθήνας προς βασιλείς ή ηγεμόνες, μέ τήν επικράτεια τών οποίων γειτνίαζαν ελληνικές πόλεις, σύμμαχοι τής Αθήνας. 'Επίσης τά Άβδηρα, ή Μαρώνεια καί ή Αίνος δέν περιλαμβάνονται στίς ρυθμίσεις τής συνθήκης, τήν οποία συνήψε ή Αθήνα τό 357 π.Χ. μέ τους Θράκες βασιλείς Βηρισάδη, Άμάδοκο Β ' καί Κερσεβλέπτη. γ) Τά νομίσματα Όδρυσών βασιλέων, τά όποια φέρουν σύμβολα τής νομισματοκοπίας Αβδήρων καί Μαρώνειας, δέν αποδεικνύουν οτι οί πόλεις αυτές άνηκαν στό έδαφος τών Όδρυσών ή οτι πλήρωναν σέ αυτούς φόρο. Τά παράλληλα δείχνουν οτι ή παραλαβή συμβόλων άπό τήν νομισματοκοπία ελληνικών κρατών οφείλεται σέ διαφόρους λόγους. Δέν είναι δυνατόν νά κατατάξουμε καί νά ερμηνεύσουμε τά νομίσματα τών Όδρυσών, διότι δέν υπάρχουν οί ανάλογες πληροφορίες άπό τίς πηγές. 2) 'Επομένως δέν υπάρχει σαφής ένδειξη πολιτικής εξάρτησης τών ανωτέρω πόλεων άπό τους 'Οδρύσες. Τό συμπέρασμα αυτό βρίσκεται σέ αντιστοιχία μέ τόν συσχετισμό δυνάμεων εκείνης τής εποχής. Τά "Αβδηρα, ή Μαρώνεια καί ή Αίνος βρίσκονταν συνεχώς κατά τήν διάρκεια τής Κλασικής εποχής στην σφαίρα επιρροής μιας ελληνικής δύναμης. Κατά τόν 5ο αι. π.Χ. ήταν μέλη τής Α ' Αθηναϊκής συμμαχίας, μετά τό τέλος του Πελοποννησιακου πολέμου βρίσκονταν υπό τήν επιρροή τής Σπάρτης, ένώ ήδη κατά τήν διάρκεια του Κορινθιακού πολέμου αποκαταστάθηκε ή αθηναϊκή επιρροή στην περιοχή. Κατά τό σύντομο χρονικό διάστημα μεταξύ τής Άνταλκιδείου ειρήνης καί τής ίδρυσης τής Β ' Αθηναϊκής συμμαχίας δέν υπάρχουν ενδείξεις γιά επιρροή τών Όδρυσών στίς πόλεις αυτές. Ήταν μέλη τής Β ' Αθηναϊκής συμμαχίας, έως οτου τίς κατέλαβε ό Φίλιππος Β '. Δέν απέμενε επομένως χώρος δράσης γιά τους 'Οδρύσες βασιλείς.
Subject:
Subject (LC):
