Sygkrisi

The Topos of the Attack on Courtly Banquets

Part of : Σύγκριση ; No.23, 2013, pages 5-37
Issue:
No.23, 2013
Pages:
5-37
Parallel Title:
Ο τόπος της επίθεσης σε αυλικά συμπόσια
Section Title:
Articles
Author:
Abstract:
Το άρθρο αυτό υποστηρίζει ότι η επίθεση από εξωτερικό εχθρό στο γεύμα της αυλικής γιορτής και τους συνδαίτορες ήταν ένα δημοφιλέστατο μοτίβο της αρχαίας και μεσαιωνικής λογοτεχνίας, που δεν είχε συζητηθεί στη βιβλιογραφία. Παραδειγματίζονται εβδομήντα δύο περιπτώσεις του μοτίβου στην αυλική και δημώδη λογοτεχνία από τον δέκατο μέχρι τον δέκατο έκτο αιώνα στην εβραϊκή, την γαλλική, την αγγλο-νορμανδική, την αγγλική και σκωτική, την γερμανική, την ιταλική, την σκανδιναβική, την ελληνική, την περσική και την ιαπωνική παράδοση. Τα πρωιμότερα δείγματα απαντούν στα σουμεριακά, τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά. Το κύριο στοιχείο του θέματος είναι η απροσδόκητη εμφάνιση ενός μεταμφιεσμένου εξωτερικού επισκέπτη στο αυλικό δείπνο (εναλλακτικά, ο επιτιθέμενος μπορεί να είναι και μέλος της αυλής, με την οποία, όμως, ήρθε σε ρήξη.) Ακολουθούν συρράξεις και περιπέτειες. Η χρήση της σκηνής είναι τόσο διαδεδομένη τον Μεσαίωνα, ώστε λειτουργεί συχνά ως τυπική μέθοδος εναλλαγής αφηγηματικών επεισοδίων. Το θέμα είναι συνήθως μορφολογικά σταθερό, σημασιολογικά περιορισμένο και πολιτικά ουδέτερο. Πάντως, στα χέρια επιδέξιων ποιητών που γράφουν για απαιτητικότερο κοινό το θέμα παραλλάσσεται με τρόπους που υποσκάπτουν πολλές κανονικότητες:ανατρέπει την αυτάρεσκη εικόνα που έχει η αυλή για τον εαυτό της· ακυρώνει τις διαχωριστικές γραμμές που συμβατικά χωρίζουν τους κακούς ξένους από τους καλούς ημετέρους· και ανανεώνει τα όρια της φανταστικής και ερωτικής λογοτεχνίας του Μεσαίωνα.
Subject:
Subject (LC):
Electronic Resources:
References (61):
  1. O.B. Hardison, and Ernst H. Behler, “Topos”,in The New Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics, edited by Alex Preminger and T.V.F. Brogan,Princeton, Princeton University Press, 1993
  2. Hiroko Ikeda, A Type and Motif Index of Japanese Folk-literature,Helsinki: Suomalainen tiedeakatemia/Academia scientiarum fennica, 1971
  3. William Shakespeare, The Tragedy of Macbeth, edited by Nicholas Brooke, Oxford,Clarendon, 1990
  4. Raphael Holinshed, Holinshed’s Chronicles of England, Scotland, and Ireland, vol. 5, 1571,reprint, London 1808, reissued, New York, AMS Press, 1965
  5. Khaleghi-Motlagh (ed.), Ferdowsi,The Shahnameh, vol. 6
  6. Abu’l-Qasem Ferdowsi, The Shahnameh(The Book of Kings), شاهنامه ˛ ابوالقاسم فردوسی in Djalal Khaleghi-Motlagh (ed.), Abu’l-Qasem Ferdowsi, The Shahnameh (The Book of Kings),اهنامه ˛ ابوالقاسم فردوسی Costa Mesa, CA and New York: Bibliotheca Persica, 1987-2008, vol. 2,p. 4, ll. 15-17; translation in Dick Davis (transl.),Abolqasem Ferdowsi, Shahnameh: The Persian Book of Kings, With a Foreword by Azar Nafisi,New York: Viking, 2006
  7. Βασίλειος Διγενὴς Ἀκρίτης in Στυλιανὸς Ἀλεξίου, ed., Βασίλειος Διγενὴς Ἀκρίτης (κατὰ τὸ χειρόγραφο τοῦ Ἐσκοριάλ) (...), Athens, Ἑρμῆς,2006
  8. Claude Charles Fauriel, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, 1824-1828, vol. 1, H Έκδοση του 1824-5,edited by Αλέξης Πολίτης, Heraklion, Πανεπιστημικές Eκδόσεις Κρήτης, 1999
  9. Peter Mackridge, “‘None but the Brave Deserve the Fair’: Abduction, Elopement, Seduction and Marriage in the Escorial Digenes Akrites and Modern Greek Heroic Songs” in Digenes Akrites: New Approaches to Byzantine Heroic Poetry, edited by Roderick Beaton and David Ricks, Aldershot,Variorum, 1993
  10. Ν.Γ. Πολίτης, «Μελέτη ἐπὶ τοῦ βίου τῶν νεωτέρων Ἑλλήνων», Νεοελληνικὴ μυθολογία, vol. 1, Athens 1874
  11. Γ.K. Σπυριδάκης etal. (eds), Ἑλληνικὰ δημοτικὰ τραγούδια. Ἐκλογή, vol. 1, Athens, Ακαδημία Αθηνών, 1962
  12. Ν.Γ. Πολίτης, «Ἀκριτικὰ ἄσματα. Ὁ Θάνατος τοῦ Διγενῆ», Λαογραφία, vol. 1 no. 2 (November 1909)
  13. W. Bryant Bachman,Jr, and Guđmundur Erlingsson (transls), Six Old Icelandic Sagas, With a Foreword by James E.Anderson., Lanham, MD, New York and London,University Press of America, 1993
  14. Finnur Jónsson, Den oldnorske og oldislandske litteraturs historie, 2nd edition, vol. 3,Copenhagen, Gad, 1924
  15. “Egil and Asmund” in Hermann Pálsson, and Paul Edwards (transls), “Egil and Asmund”, in eidem, Gautrek’s Saga and Other Medieval Tales, London,University of London Press; New York, New York University Press, 1968
  16. The original “Egils saga einhenda ok Ásmundar berserkjabana”, in Åke Lagerholm (ed.),Drei lygisǫgur: Egils saga Einhenda ok Ásmundar Berserkjabana, Ála Flekks saga, Flóres saga konungs ok sona hans, Halle, Niemeyer, 1927
  17. Thomas Hahn(ed.), Sir Gawain: Eleven Romances and Tales, Kalamazoo,Medieval Institute Publications, 1995
  18. Ferumbras in Sidney J. Herrtage (ed.),The English Charlemagne Romances, part I, Sir Ferumbras, EETS, e.s. 34, London 1879
  19. Werner Wolf and Kurt Nyholm(eds.), Albrecht, Jüngerer Titurel, Berlin, Akademie-Verlag, 1985
  20. Ronald B. Herzman, Graham Drake, and Eve Salisbury (eds.), Four Romances of England (…), Kalamazoo, Medieval Institute Publications, 1999
  21. Eugen Kölbing (ed.),The Romance of Sir Beues of Hamtoun, 3 vols in 1, EETS,London 1885, 1886, 1894
  22. Albert Stimming (ed.),Der Anglonormannische Boeve de Haumtone, Halle 1899.
  23. Albert Stimming (ed.),Der Festländische Bueve de Hantone, vol. 1, Dresden,Niemeyer, 1911
  24. Buovo d’Antona in Daniela Delcorno Branca (ed.), Buovo d’Antona (...), Rome, Carocci, 2008
  25. Judy Weiss, “The Date of the Anglo-Norman Boeve de Haumtone”, Medium Aevum,vol. 55 (1986)
  26. Alan Lupack (ed.),Lancelot of the Laik and Sir Tristrem, Kalamazoo,Medieval Institute Publications, 1994
  27. James Orchard Halliwell-Phillipps (ed.), Torrent of Portugal. An English Metrical Romance (…), London 1842
  28. Kostas Yiavis, “So Near Yet So Far: Medieval Courtly Romance and Imberios and Margarona”,Byzantinische Zeitschrift, vol. 99 no. 1 (2006)
  29. Ralph Hanna III, “The Awntyrs off Arthure: An Interpretation”, Modern Language Quarterly, vol. 31 no. 3 (1970)
  30. A.C. Spearing, “The Awntyrs off Arthure”, in The Alliterative Tradition in the Fourteenth Century,edited by Bernard S. Levy and Paul E. Szarmach,Kent, OH, Kent State University Press, 1981
  31. The Awntyrs off Arthure at the Terne Wathelyn in Ralph Hanna III (ed.), The Awntyrs off Arthure at the Terne Wathelyn (…), Manchester,Manchester University Press; New York,Barnes and Noble, 1974
  32. Sir Gawain and the Green Knight in J.R.R.Tolkien and E.V. Gordon (eds), Sir Gawain and the Green Knight, Oxford, Clarendon, 1968 [2nd edition revised by Norman Davis].
  33. A of The Gests of King Alexander of Macedon in Francis Peabody Magoun, Jr (ed.), The Gests of King Alexander of Macedon: Two Middle English Alliterative Fragments (…), Cambridge, MA, Harvard University Press, 1929.
  34. Claus Wisse and Philipp Colin, Parzifal in Karl Schorbach (ed.), Clauss Wisse and Philipp Colin, Parzifal, Strasbourg and London 1888
  35. Bernd Bastert, “Late Medieval Summations:Rappoltsteiner Parzifal and Ulrich Füetrer’s Buch der Abenteuer” in The Arthur of the Germans:The Arthurian Legend in Medieval German and Dutch Literature, edited by W.H Jackson and S.A.Ranawake, Cardiff, University of Wales Press,2000
  36. Διήγησις τοῦ Ἀλεξάνδρου in David Holton (ed.), Διήγησις τοῦ Ἀλεξάνδρου. The Tale of Alexander: The Rhymed Version (…),Athens,MIET [Cultural Foundation of the National Bank of Greece],2002 (revised edition)
  37. Leif Bergson(ed.), Die griechische Alexanderroman, rezension β΄ [Studia Graeca Stockholmiensia, 3], Stockholm-Gothenburg-Uppsala, Almqvist & Wiksell,1965
  38. Wilhelm Kroll (ed.), Historia Alexandrii Magni, vol. 1, Recensio vetusta, 1926,Berlin, Weidman, 1958
  39. Richard Raabe (ed.),Ἱστορία Ἀλεξάνδρου. Die armenische Übersetzung der sagenhaften Alexander-Biographie auf ihre mutmassliche Grundlage zurückgefürt, Leipzig,1896
  40. Readings from MS Laud Misc. 622 in Kyng Alisaunder in G.V. Smithers (ed.), Kyng Alisaunder,vol. 1. EETS, o.s., 227. London, Oxford University Press, 1952
  41. Girart d’Amiens, Escanor in Richard Trachsler (ed.), Girart d’Amiens, Escanor (…), vol.1, Geneva, Droz, 1994
  42. Julius Zupitza (ed.), The Romance of Guy of Warwick,The First or 14th-century Version, Edited from the Auchinleck MS (…) and from MS 107 in Caius College, Cambridge, 3 vols in 1, EETS, e.s., 42, 49,59. London, 1883-1891, and the fifteenth-century version published in idem (ed.), The Romance of Guy of Warwick, The Second or 15th-century Version(…), EETS, e.s., 25-26, London, 1875-1876.
  43. Alfred Ewert (ed.),Gui de Warewic. Roman du XIIIe siècle, vol. 1, Paris,Champion, 1932
  44. Judy Weiss, “Gui de Warewic at Home and Abroad:A Hero for Europe” in Guy of Warwick: Icon and Ancestor, edited by Alison Wiggins and Rosalind Field, Cambridge, Brewer, 2007
  45. J.W. Thomas (transl.),The Crown: A Tale of Sir Gawein and King Arthur’s Court by Heinrich von dem Türlin, Lincoln, NB and London, University of Nebraska Press, 1989
  46. Fritz Peter Knapp etal. (eds.), Heinrich von dem Türlin, Die Krone [Diu Crône], 2 vols,Tübingen, Niemeyer, 2000-2005.
  47. Wolfram von Eschenbach, Parzival und Titurel in Karl Bartsch (ed.), Wolfram von Eschenbach, Parzival und Titurel, vol. 1, Leipzig, Brockhaus,4th edition by Marta Marti, 1927
  48. Marie de France, “Bisclavret” in Alfred Ewert (ed.), Lais, 1944, reprint, with an Introduction by Glyn Sheridan Burgess, London, Bristol Classical,1995
  49. Chrétien de Troyes, “Lancelot, ou le Chevalier de la Charette” in Daniel Poirion (gen. ed.),Chrétien de Troyes, OEuvres complètes, Paris, Gallimard,1994
  50. Gershom Scholem, and Melila Hellner-Eshed, “Zohar”, in Encyclopaedia Judaica, edited by Fred Skolnik and Michael Berenbaum, vol. 21, Detroit, Macmillan Reference USA, 2007
  51. Daniel C.Matt (transl. and comm.), The Zohar Pritzker Edition, vol. 1, Stanford, Stanford University Press,2004
  52. Salomon Buber (ed.), Midrasch Tanchuma, vol. 2, Vilnius [Wilna], 1885
  53. Tanchuma (Ha’Azinu 8) is available with parallel translation in Avrohom Davis (transl.and ann.); Yaakov Y.H. Puko (ed.), The Metsudah Midrash Tanchuma, מדרש תנחומא , vol. 5, Devorim, ספר דברים , Monsey, NY, Distributed by Israel Book Shop, 2004
  54. Moses Gaster(ed.), “The Sefer ha-Maasiyoth”, ספר המעשיות , in Judith“Montefiore” College, Ramsgate: Report for the Year 1894-5, and Report for the Year 1895-1896,Ramsgate, 1896 idem,“Fairy Tales from Inedited Hebrew MSS.of the Ninth and Twelfth Centuries”, Folk-Lore,vol. 7 no. 3 (September 1896)
  55. Peter-Ben Smit [sic], Fellowship and Food in the Kingdom (…), Tübingen,Mohr Siebeck, 2008.
  56. Dennis E. Smith, “Table Fellowship as a Literary Motif in the Gospel of Luke”, Journal of Biblical Literature, vol. 106 no. 4 (December 1987), and more extensively idem, From Symposium to Eucharist:The Banquet in the Early Christian World, Minneapolis,Fortress Press, 2003
  57. Cyril Bailey, Religion in Virgil, Oxford, Clarendon, 1935
  58. J.R. Bacon, “Aeneas in Wonderland: A Study of Aeneid VIII”, The Classical Review, vol. 53 no. 3 (July 1939)
  59. H. Rushton Fairclough (transl.), Virgil, Aeneid VII-XII, revised by G.P.Gould, Cambridge, MA, Harvard University Press, 2000.
  60. A.T. Murray (transl.),Homer, Odyssey, 2 vols, revised by George E. Dimock,Cambridge, MA and London, Harvard University Press, 2002
  61. A.R.George, The Babylonian Gilgamesh Epic: Introduction,Critical Edition and Cuneiform Texts, vol. 1,Oxford, Oxford University Press, 2003