3-39

Greek national identity : markers and significations

Articles

• Στρατουδάκη, Χαρά
• Στρατουδάκη, Χαρά

Our research is an attempt to listen to the real subjects of national identity: the silent masses, the «ordinary» members of the nation. Starting from the concept of «markers» of identity, it follows the routes of national identity of teachers of intercultural schools in Attica. Guided by these markers, our research focuses on the ideal and real national self, national time and subjective definitions of nation, to arrive at four different identity narratives, four versions of modern Greek national identity.

• Sociology

• Κοινωνιολογία

national identity, markers of identity, intercultural school’s teachers, the «ideal» Greek, the «real» Greek, εθνική ταυτότητα, σημάνσεις της ταυτότητας, εκπαιδευτικοί των διαπολιτισμικών σχολείων, ο «ιδανικός» Έλληνας, ο «πραγματικός» Έλληνας

• http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/ekke/article/view/6783
• http://dx.doi.org/10.12681/grsr.103

1. Αβδελά Ε., 1998, Ιστορία και σχολείο, Αθήνα, Νήσος. Anderson Β., 1997, Φαντασιακές κοινότητες: Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού, Αθήνα, Νεφέλη. Ανδρεάδης Γ., 1989, Τα Παιδιά της Αντιγόνης: Μνήμη και ιδεολογία στη νεώτερη Ελλάδα, Αθήνα, Καστανιώτης. Βακαλόπουλος Α. Ε., 1983, Ο χαρακτήρας των Ελλήνων. Ανιχνεύοντας την εθνική μας ταυτότητα: έρευνα, πορίσματα, διδάγματα, Θεσσαλονίκη. Βέικος Θ., 1993, Εθνικισμός και εθνική ταυτότητα, Αθήνα. Βερναρδάκης Χ., 2005, «Πολιτικά κόμματα και “μεσαίος χώρος”. Οι ιδεολογικές, πολιτικές και πολιτισμικές συντεταγμένες των σημερινών πολιτικών δυνάμεων», στο Βερναρδάκης Χ. (επιμ.), VPRC - Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα 2004: Αναλύσεις πολιτικής και κοινωνικής έρευνας, Αθήνα, Σαββάλας, σ. 57-85. Βόγλη Ε. Κ., 2007, «Έλληνες το γένος»: Η ιθαγένεια και η ταυτότητα στο εθνικό κράτος των Ελλήνων (1821-1844), Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Gellner Ε., 2002, Εθνικισμός: Πολιτισμός, πίστη και εξουσία, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Δεμερτζής Ν., 1996, Ο λόγος του εθνικισμού: Αμφίσημο σημασιολογικό πεδίο και σύγχρονες τάσεις, Αθήνα, Αντ. Ν. Σάκκουλας. Δεμερτζής Ν., 2012, «Ο ελληνικός εμφύλιος ως πολιτισμικό τραύμα», Επιστήμη και Κοινωνία, 28. Δεμερτζής Ν., Ρουδομέτωφ Β., 2012, «Πολιτισμικό τραύμα: μια προβληματική της πολιτισμικής κοινωνιολογίας», Επιστήμη και Κοινωνία, 28 (online: http://www2.media. uoa.gr/sas/issues/28issue/01.html) . Δεμερτζής Ν., Πασχαλούδη Ε., Αντωνίου Γ. (επιμ.), 2013, Εμφύλιος: Πολιτισμικό τραύμα, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Διαμαντούρος Ν., 2000, Πολιτισμικός δυϊσμός και πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Ζιάκας Θ., 2003, Πέρα από το άτομο. Το αίνιγμα της ελληνικής ταυτότητας: Γενική εισαγωγή, Αθήνα, Αρμός. Καραποστόλης Β., 2010, Διχασμός και εξιλέωση: Περί πολιτικής ηθικής των Ελλήνων, Αθήνα, Πατάκης. Καψάλης Α., Μπονίδης Κ., Σιπητάνου Α. (επιμ.), 2000, Η εικόνα του «άλλου» γείτονα στα σχολικά βιβλία των βαλκανικών χωρών, Αθήνα, Τυπωθήτω - Γ. Δαρδανός. Kedourie Ε., 1999, Ο εθνικισμός, Αθήνα, Κατάρτι. Κουλούρη Χ., 1988, Ιστορία και Γεωγραφία στα ελληνικά σχολεία (1834-1914): Γνωστικό αντικείμενο και ιδεολογικές προεκτάσεις, Αθήνα, ΓΓΝΓ. Κυριακίδου-Νέστορος Α., 1979, Λαογραφικά μελετήματα, Αθήνα, Νέα Σύνορα-Α. Λιβάνης. Leigh-Fermor Ρ., 1980, «Το ελληνο-ρωμέικο δίλημμα», Εποπτεία, 50, σ. 709-712. Λέκκας Π., 1996, Η εθνικιστική ιδεολογία: Πέντε υποθέσεις εργασίας στην ιστορική κοινωνιολογία, Β΄ έκδοση, Αθήνα, Κατάρτι. Λέκκας Π., 2001, Το παιχνίδι με τον χρόνο: Εθνικισμός και νεοτερικότητα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα. Λούλης Γ., 1990, Η κρίση της πολιτικής στην Ελλάδα: Εκλογές - κοινή γνώμη - πολιτικές εξελίξεις 1980-1995, Αθήνα, Ι. Σιδέρης. Μήλλας Η., 2001, Εικόνες Ελλήνων και Τούρκων: Σχολικά βιβλία, ιστοριογραφία, λογοτεχνία και εθνικά στερεότυπα, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Μιχαλοπούλου Α., Τσάρτας Π., Γιαννησοπούλου Μ., Καφετζής Π., Μανώλογλου Ε., 1998, Μακεδονία και Βαλκάνια: Ξενοφοβία και ανάπτυξη, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Παναγιωτοπούλου Ρ., 1996, «Κατασκευή εθνοκεντρικών στερεοτύπων από τον Τύπο στο παράδειγμα του Μακεδονικού ζητήματος», Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 89-90, Α-Β, Αθήνα, ΕΚΚΕ, σ. 232-274. Σβορώνος Ν. Γ., 2004, Το ελληνικό έθνος: Γένεση και διαμόρφωση του νέου ελληνισμού, Αθήνα, Πόλις. Σκοπετέα Ε., 1988, Το «Πρότυπο Βασίλειο» και η Μεγάλη Ιδέα. Όψεις του εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα (1830-1880), Αθήνα, Πολύτυπο. Smith Α. D., 2000, Εθνική ταυτότητα, Αθήνα: Οδυσσέας. Τζιόβας Δ., 1989, Οι μεταμορφώσεις του εθνισμού και το ιδεολόγημα της ελληνικότητας στο Μεσοπόλεμο, Αθήνα, Οδυσσέας. Τσαούσης Δ. Γ., 1983, «Ελληνισμό; και Ελληνικότητα. Το πρόβλημα της νεοελληνικής ταυτότητας», στο Τσαούσης Δ.Γ. (επιμ.), Ελληνισμός - ελληνικότητα: Ιδεολογικοί και βιωματικοί άξονες της νεοελληνικής κοινωνίας, Αθήνα, Εστία. Τσουκαλάς Κ., 1985, Εξάρτηση και αναπαραγωγή: Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (1830-1922), Αθήνα, Θεμέλιο. Τσουκαλάς Κ., 1996, Ταξίδι στον χρόνο και την ιστορία, τ. Β, Αθήνα, Πλέθρον. Τσουκαλάς Κ., 1999, Η εξουσία ως λαός και ως έθνος: Περιπέτειες σημασιών, Αθήνα, Θεμέλιο. Φραγκουδάκη Α., Δραγώνα Θ. (επιμ.), 1997, «Τι είν’ η πατρίδα μας;» Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Χαραλάμπης Δ., κ.ά., 2000, Έθνος και δημοκρατία στην ελληνική εκπαίδευση, Έκθεση Έρευνας, Αθήνα, ΕΚΚΕ. Herzfeld Μ., 1998, Η Ανθρωπολογία μέσα από τον καθρέφτη: Κριτική εθνογραφία της Ελλάδας και της Ευρώπης, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Herzfeld Μ., 2002, Πάλι δικά μας: Λαογραφία, ιδεολογία και η διαμόρφωση της σύγχρονης Ελλάδας, Αθήνα, Αλεξάνδρεια. Hobsbawm Ε., 1994, Έθνη και εθνικισμός από το 1780 μέχρι σήμερα: Πρόγραμμα, μύθος, πραγματικότητα, Αθήνα, Καρδαμίτσας. Azaryahu Μ., Kellerman Α., 1999, «Symbolic places of national history and reviva1: a study in Zionist mythical geography», Τransactίοns of the Ιnstitute oj Βritish Geogrαphers, 24 (1), pp. 109-123. Condor S., 2000, «Pride and Prejudice: identity management in English people’s talk about “this country”», Discourse αnd Society, 11 (2), pp. 175-205. Connor W., 1994, Εthnonationalism: The Quest jor Understanding, Princeton, Princeton University Press. Csepeli O., 1989, Structures and contents of Ηungarian national identity: Results of political socializαtion and cultivation, Frankfurt am Main, Verlag Peter Lang. de Raad Β., Peabody D., 2005, «Cross-culturally recurrent personality factors: Analyses ofthree factors», European Journal οf Ρersonality, 19 (6), pp. 451-474. Hedetoft u., 1995, Signs of nations: Studies in the political semiotics of self αnd other in contemporary European nationalism, Aldershot, Dartmouth Publishing. Hunyady O., 1998, Stereotypes during the decline and fall of Communism, London & New York, Routledge. Jacobson J., 1997, «Perceptions of Britishness», Νations αnd Νationalism, 3 (2), pp. 181-199. Kiely R., Bechhofer F., Stewart R., McCrone D., 2001, «The markers and rules of Scottish national identity», The Sociological Reνiew, 49 (1), pp. 33-55. Larsen Κ. S., κ.ά. 1992, «National identity: Α new look at an old issue», Journαl of Social Βehavior αnd Ρersonality, 7 (2), pp. 309-322. Langlands R., 1999, «Britishness or Englishness? The historical problem of national identity in Britain», Nations αnd Νationalism, 5 (1), pp. 53-69. Leigh-Fermor Ρ., 1966, Rοumeli: Travels in Northern Greece, London, John Murray. Leoussi Α., 2004, «The ethno-cultural roots of national art», Nations αnd Νationalism, 10 (1/2), pp. 143-159. McCrae R. R., Costa Ρ. τ., 1996, «Toward a new generation of personality theories: Theoretical contexts for the Five-Factor Model», ίn Wiggins J. S. (ed.), The fiνe-fαctοr model of persοnαlity. Theοretical perspectiνes, Ν. York & London, The Guilford Press, pp. 51-87. McCrone D., 2002, «Who do you say you are? Making sense of national identities ίn modem Britain», Εthnicities, 2 (3), pp. 301-320. McCrone D., Stewart R., Kiely R., Bechhofer F., 1998, «Who are we? Problematising national identity», The Sociologicαl Reνiew, 46 (4), pp. 629-652. Middleton D. J., Edwards D., 1990, Cοllectiνe remembering, London, Sage. Peabody D., 1985, National Characteristics, Cambridge, Cambridge University Press. Peabody D., 1999, «Nationality characteristics: Dimensions for comparison», in McCauley Draguns L. (ed.), Personality αnd person perception across cultures: Personality in culture, Mahwah, Lawrence Erlbaum Associates, pp. 65-84. Tollebeek J., Verschaffel τ., 2004, «Group portraits with national heroes: The Pantheon as an historical genre ίn nineteenth-century Belgium», National Ιdentities, 6 (2), pp. 91-106. Tzanelli R., 2006, «“Not ΜΥ Flag!»” Citizenship and nationhood ίn the margins of Europe (Greece, October 200012003)», Εthnic and Racial Studies, 29 (1), pp. 27-49. Wallis Μ., Duggan Ρ., 2011, «Editorial: Οn trauma», Performance Research, 16 (1), pp. 1-3. Whipple Ε. Μ., 2004, «Eminence revisited», Ηίstοry of Psychology, 7 (3), pp. 265-296. Wilterdink Ν., 1992, «Images of national character in an intemational organization: Five European nations compared», The Netherlands’ Journal of Social Sciences, 28 (1), pp. 31-49.