41-55

Η θεωρία της φιλίας στον Άγιο Βασίλειο τον Καισαρέα σε συσχετισμό με τα ηθικά του Αριστοτέλη

Articles

• Spadavecchia, Carla
• Spadavecchia, Carla

Το άρθρο αυτό επισημαίνει ορισμένες ομοιότητες ανάμεσα στην έννοια τήςφιλίας όπως έμφανίζεται στίς ’Επιστολές του 'Αγ. Βασιλείου του Καισαρέακαί στήν θεωρία τής φιλίας τοϋ ’Αριστοτέλη, όπως έκφράζεται στα ’ΗθικάΝικομάχεια καί στά ’Ηθικά Ενδήμεια. Είναι δυνατό νά γίνουν παραλληλισμοίστά άκόλουθα θέματα: α) ή χρησιμότητα τής φιλίας, β) ή ομοιότητα στήν αρετή καί ή ταυτότητα σέ πνευματικούς στόχους ώς θεμελιώδεις βάσεις μιαςειλικρινούς φιλίας, γ) τό κίνητρο τής άμοιβαίας άπόλαυσης καί των κοινώνπροτιμήσεων άνάμεσα σέ φίλους, δ) ή άναγκαιότητα τής ομόνοιας, ε) ή κοινότητατής έπικοινωνίας μεταξύ των φίλων, στ) ή ανάγκη των φίλων νά μοιράζονταιχαρές καί λύπες, ζ) τέλος, ή κοινή αντιμετώπιση τής διάλυσηςτής φιλίας.Στο έργο τού Βασιλείου όλα αυτά δείχνουν νά απορρέουν άπύ τύν ’Αριστοτέλη,παρόλο πού δεν υπάρχουν στα γράμματά του δηλώσεις πού νά τομαρτυρούν άμεσα. ’Άλλωστε, ό Βασίλειος προσκομίζει ακριβέστατες έκφράσειςγιά τά αίσθήματά του (εΐτε αυτά τά βίωνε σέ βάθος είτε άντικατόπτριζαντήν εκλεπτυσμένη εύγένεια τού καιρού του) ή τά όποια βρίσκονται σέ πλήρησυμφωνία μέ τά ’Αριστοτελικά σημεία πού προαναφέρθηκαν.’Ακόμα κι αν αύτά είχαν καταστεί κοινό κτήμα μέσα στο άμάλγαμα πούπαρουσίαζε ή παιδεία τον 4ο αιώνα, είναι ακόμα παρόντα καί μπορούν νά εντοπιστούνστο έργο τού Βασιλείου, ό όποιος πιθανότατα θεώρησε τις μάλλονπροσωποπαγείς καί πρακτικές άπόψεις τού ’Αριστοτέλη γιά τή φιλία, έκφρα-στικότερες από τήν θεωρητική άπόσταση τού Πλάτωνα καί των Στωϊκών— καθώς έπίσης καί πιο άρμονικές μέ τήν θέση του σάν χριστιανού.

• History and Archaeology
• Philosophy, Ethics and Religion

• Ιστορία

• http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/deltiokms/article/view/2659
• http://dx.doi.org/10.12681/deltiokms.278