129-144

• Joita,  Monica

Στην ιταλική βιβλιογραφία για την Αναγέννηση δεν είναι ευάριθμες οι μελέτες γύρω από τα βυζαντινά στοιχεία, τα οποία άσκησαν, κατά τη γνώμη μας, θεμελιώδη επίδραση στη διαμόρφωση ορισμένων από τα σημαντικότερα ρεύματα του ιταλικού αλλά και του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Υπάρχουν ακόμα πολλά κοινά σημεία ανάμεσα στο βυζαντινό και τον ιταλικό πολιτισμό, που πρέπει να επισημανθούν και να μελετηθούν, όπως επίσης και σημεία κοινά ανάμεσα στους δυο αυτούς πολιτισμούς και σε εκείνο των βαλκανικών χωρών, όπου το βυζαντινό πνεύμα επιβίωσε ς το τελευταίο τέταρτο του 18ου αιώνα. Έτσι η ιταλική Αναγέννηση παρουσιάζεται στις ευρωπαϊκές διαστάσεις της ως μια ουσιαστική αναμέτρηση ανάμεσα στον πλατωνισμό που εισάγεται από τον κύκλο των Φλωρεντινών λογιών και στον αριστοτελισμό που καλλιεργείται στο πανεπιστήμιο της Πάδοβας, πίσω από το οποίο βρισκόταν η ίδια η Βενετία. Αυτός ακριβώς ο «θετικισμός» του πανεπιστημίου της Πάδοβας υιοθετήθηκε καταρχήν από τους λόγιους Έλληνες και στη συνέχεια από τους διανοούμενους της Ανατολικής Ευρώπης, που δε λησμονούσαν βέβαια την ισχυρή πολ ιτική κρίση του δικού τους κόσμου. Το φαινόμενο, το οποίο έχει πολιτισμικές ρίζες ιταλικές, και ιδίως βενετικές, αποτέλεσε αποφασιστική καμπή στον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας των χωρών των Βαλκανίων.

• History and Archaeology

• Πολιτισμός

Il presente saggio riunisce le conclusioni delle ricerche effettuate negli anni 2003 e 2004 grazie all’ospitalità dell’Istituto Ellenico di Studi Bizantini di Venezia. L’autrice vorrebbe esprimere i suoi più vivi ringraziamenti alla sua direttrice prof.ssa Chryssa A. Maltezou e alla sua bibliotecaria dott.ssa Despina Vlassi., Περιέχει σημειώσεις