101-123

• Capizzi,  Carmelo

Είναι γνωστό ότι ο Βησσαρίων (+ 1472), αφότου έγινε καρδινάλιος τον Δεκέμβριο του 1439 και επέστρεψε στην Ιταλία στην παπική Αυλή, έζησε επί μια τριακονταετία περίπου στη Ρώμη, με εξαίρεση τα λίγα χρόνια της θητείας του ως κυβερνήτη στη Βολωνία και τα ταξίδια του ως λεγάτου στη Νεάπολη, στη Βενετία, στη Γερμανία, στην Αυστρία και στη Γαλλία οι ιστορικοί της Εκκλησίας, της φιλοσοφίας, της φιλολογίας και της τέχνης ήδη εδώ και αιώνες προβάλλουν τις «υψηλές στιγμές» της ζωής και του έργου του Βησσαρίωνα δίνοντας αυξημένη σημασία στην προσω ικότητά του ως μεγάλου αξιωματούχου της Εκκλησίας, διπλωμάτη, θεολόγου, φιλοσόφου, λογίου, μαικήνα και ευεργέτη, και στην άοκνη δραστηριότητά του για την έξαρση του ελληνικού πολιτισμού γενικά (φτάνει να θυμηθούμε τη δωρεά των χειρογράφων του στη Βενετική Δημοκρατία) και για την παροχή βοήθειας προς τούς εξόριστους Έλληνες που κατέφευγαν στην Ιταλία για να γλυτώσουν από τον τουρκικό ζυγό. Αλλά, παράλληλα με τις υψηλές αυτές στιγμές, η ζωή του Βησσαρίωνα στη Ρώμη (και, θα μπορούσαμε να πούμε, στην ’Ιταλία η και γενικότερα στη Δύση) παρουσιάζ ει και μία άλλη κατηγορία «στιγμών»: τα μικρά, καθημερινά συμβάντα του συνήθους έργου της διοίκησης που τον απασχολούσαν και που δείχνουν ποιος ήταν ως αξιωματούχος και πρίγκιπας της παπικής Αυλής, ως καρδινάλιος τιτλούχος του ναού των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων της Ρώμης, επίσκοπος διάφορων επισκόπων, επικαρπωτής και πνευματικός υπεύθυνος πολυάριθμων μοναστηριών, προστάτης των ελληνοϊταλών η βασιλειανών μοναχών, προστάτης του τάγματος των Φραγκισκανών (Osservanti και Conventuali), κ.λ.π. Τα καθήκοντά του αυτά τον ενέπλεκαν σε μια ατελείωτη σειρά διοι κητικών, λατρευτικών, κανονικών, νομικών, οικονομικών, διαχειριστικών, οικοδομικών κ.ά προβλημάτων, που η διεκπεραίωσή τους δείχνει ανάγλυφα την πολιτεία του όχι τόσο ως γραφειοκράτη, όσο ως ανθρώπου πρακτικού και «αποτελεσματικού, ως pater familias προνοητικού, συνετού, δραστήριου και —last but not least— καλοπροαίρετου, και γενικά ως ανθρώπου προικισμένου με μεγάλη καρδιά. Με την συναγωγή, την τεκμηρίωση και την καταγραφή των μικρών αυτών μνημείων της ζωής του Βησσαρίωνα, ο συγγραφέας επιδιώκει να αποδείξει ότι όλα αυτά συναποτελούν το αναγκαίο για ην ανθρώπινη ύπαρξη έδαφος και, κατά συνέπεια, συνεξεταζόμενα οδηγούν στην Ιστορική κατανόηση των μικρών στιγμών της ζωής ενός ανθρώπου, που είναι το ίδιο ενδιαφέρουσες όπως οι άλλες. Με άλλα λόγια: στον Βησσαρίωνα, όπως και σε κάθε πραγματικά μεγάλο άνδρα, η μεγαλοσύνη των ωρών των υψηλών καθηκόντων του προετοιμαζόταν στη σιωπή και στη σκιά της καθημερινής ζωής, της ενασχόλησης με τα τρέχοντα, που προσπορίζει πολλή σοφία και εμπειρία, αν και δυστυχώς σπάνια αποτελεί αντικείμενο ιστορικού ενδιαφέροντος.

• History and Archaeology
• Philosophy, Ethics and Religion

• Biography
• Church history
• Πολιτισμός

Περιέχει σημειώσεις, Pubblichiamo l’originale italiano di una relazione tenuta in tedesco il 18 maggio 1996 al simposio di studi sul tema “Nürnberg und das Griéchentum in der Geschichte und Gegenwart”/'Ελληνισμός και Νυρεμβέργη στην ιστορία και σήμερα, celebrato a Norimberga nei giorni 17-20 maggio. Il testo tedesco apparirà negli atti del simposio.