72-75

Η ψυχοπαθολογική τέχνη και οι παραμορφισμοί του Πικάσσο

Αν οι γνήσιες καλλιτεχνικές δημιουργίες που ανταποκρίνονται στην ψυχική ανάγκη του καλλιτέχνη έχουν νόημα αμυντικό και λυτρωτικό, υπάρχουν και άλλες όπου θα μπορούσε κανείς να διακρίνη ένα χαρακτήρα έπιθε- τικό καί καταστροφικό πού εκφράζεται μέ τήν διάσπαση τής μορφής ή τήν τερατώδη παραμόρφωσή της.'Ο τελευταίος αύτός μηχανισμός πού ιδιαίτερα παρατηρεΐται στά έργα καλλιτεχνών πού βρίσκονται σε κατάσταση ψυχικής κρίσεως, χαρακτηρίζει έπίσης καί τήν ψυχοπαθολογική τέχνη. 'Η μεταξύ τών δύο διαφορά είναι δτι οί ψυχοπαθείς δέν μπορούν ν’ άπαλλαγοΰν άπό τίς έκφράσεις αύτές, ένώ οί φυσιολογικοί καλλιτέχνες τίς έγκαταλείπουν μετά τήν πάροδο τής κρίσης. Τοΰτο είναι κατ’ εξοχήν άντιληπτό στή ζωγραφική τοϋ Πικάσσο πού άλλως τε είπε πώς τό έργο του είναι ένα είδος αύτοβιογραφίας καί μία προσπάθεια ψυχολυτρωτική. Καί ένώ άπο το ένα μέρος — Ιδίως μετά τήν άπόκτηση της τεράστιας φήμης του — δεν διστάζει μπρος στην πιο αποτρόπαια παραμορφωτική έκφραση, άπο το άλλο μέρος, τήν ιδία μέρα καί πάνω στο ίδιο θέμα, συμβαίνει νά συνθέση ένα έργο άκαδημαϊκής τεχνοτροπίας, πράγμα πού επιβεβαιώνει πώς οί «παραμορφισμοί του» δέν οφείλονται σέ καλλιτεχνική πεποίθηση αλλά σέ ψυχική παρόρμηση. Δίπλα σ’ αύτό, άς σημειωθεί πώς δλα σχεδόν τά θέματά του είναι εμπνευσμένα άπο τήν γυναικεία μορφολογία καί πώς παρά τούς πλέον άχαλίνωτους έκκεντρισμούς του ποτέ δέν παρουσίασε έργα άφηρημένης τέχνης."Αν ήθελε κανείς νά κάνη ένα ισολογισμό στην «ύπόθεση Πικάσσο» γιά νά κατανείμη τά ύλικά κέρδη (πού άνέρχονται σέ μερικές έκατοντάδες εκατομμύρια δολλάρια) στούς συντελεστές τοϋ έργου του, θά είχε νά λάβει ύπ’ βψει γιά μετόχους : 1 ) το έξαιρετικό του τάλαντο πού παρουσίασε τέλεια έργα άπο τήν παιδική του ήλικία καί τήν άξιοθαύμαστη εργατικότητα δλης τής ζωής του' 2) τον νευρωτικό καί κυκλοθυμικύ ψυχισμό του- 3) τίς γυναίκες πού άφομοιώθηκαν μέ τη ζωή του' 4) τον «ζεμανφουτισμό» πού τοϋ έδημιούργησαν τ’ άνυπολόγιστα κέρδη του, καί 5) τύν θόρυβο τοϋ σκανδάλου, τήν περιέργεια γιά το παράξενο καί τά ειρωνικά σχόλια τοϋ μεγάλου κοινοΰ πού προκάλεσαν οί έξωφρενισμοί καί οί τερατομορφισμοί τής τέχνης του.Ό Πικάσσο στάθηκε ό μεγάλος επαναστάτες στήν τέχνη τοϋ 20οϋ αιώνα. Δέν είχε άμεσους μαθητές, άσκησε δμως άμεση επίδραση σέ κάθε εκδήλωση αισθητική, ακόμα καί στήν καθημερινότητα τής ζωής.

• Arts
• Psychology

• Τέχνη
• Ψυχολογία